تحلیل داده‌های نگرش‌سنجی: تفاوت نظریه کلاسیک و سؤال ـ پاسخ

سنجش نگرش با تحلیل داده‌ها به پایان نمی‌رسد بلکه آغاز راهی است که بتوان کیفیت گویه‌های نگرش‌سنجی را افزایش داد و فرصتی فراهم کرد تا خطای اندازه‌گیری را کاهش داد. در این پژوهش تفاوت بین دو نظریه کلاسیک اندازه‌گیری (CTT) و نظریه سؤال- پاسخ (IRT) در تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی داده‌های حاصل از افکارسنجی مطالعه شده است؛ قبل از ارائه نتایج تحلیل های مربوط به این دو نظریه به منظور بررسی روایی و نیز ساخت و تأیید ابزار از تحلیل عامل اکتشافی (EFA) و تحلیل عامل تأییدی (CFA) نیز بهره برده شده است. موضوع موردمطالعه، داده‌های واقعی مربوط به افکارسنجی 3684 نفر از اقشار مختلف مردم درخصوص برنامه‌های تلویزیونی بوده است. یافته‌ها حاکی از آن است که هر دو نظریه کلاسیک و سؤال- پاسخ می‌توانند اطلاعات مشابهی درباره گویه‌های مقیاس در ارتباط با خصیصه مکنون مورد اندازه‌گیری ارائه دهند، اما دو نظریه اندازه‌گیری تصاویر متفاوتی از دقت مقیاس‌ها به‌دست می‌دهند. به‌طور کلی، نظریه سؤال- پاسخ، هم اطلاعات غنی‌تری درباره دقت اندازه‌گیری و هم پیشنهاد‌های روشن‌تری برای بهبود مقیاس ارائه می‌دهد.